Diễn đàn “Vai trò của Hiệp hội, Doanh nghiệp và Cơ quan báo chí trong xây dựng và phản biện chính sách”

Việt Nam đang đứng trước ngưỡng cửa của kỷ nguyên mới - kỷ nguyên của khát vọng vươn mình, của sự thịnh vượng và hùng cường. Khát vọng đó được cụ thể hóa qua “bộ tứ trụ cột” gồm bốn nghị quyết then chốt của Bộ Chính trị (Nghị quyết 57, 59, 66 và 68). Đây không chỉ là kim chỉ nam cho cải cách thể chế mà còn là lời hiệu triệu toàn dân tộc biến khát vọng thành hành động, biến tiềm năng thành sức mạnh thực tiễn. Những nghị quyết này không đứng riêng lẻ mà tạo thành một hệ chỉnh thể chiến lược phát triển quốc gia, trong đó cải cách thể chế trở thành đòn bẩy để hiện thực hóa mục tiêu Việt Nam trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Những chuyển động này phản ánh quyết tâm chính trị cao và nỗ lực bền bỉ trong việc xây dựng một hệ thống pháp luật hiện đại, thực chất, vì nhân dân, vì doanh nghiệp, tạo nền tảng pháp lý thuận lợi cho đầu tư và phát triển. Trong bối cảnh đó, tiếp tục cải cách thể chế không chỉ là một yêu cầu khách quan mà còn là “mệnh lệnh từ tương lai dân tộc”, đòi hỏi tư duy phát triển hoàn toàn mới và sự đồng lòng của toàn hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, người dân và những nhà khoa học, các cơ quan báo chí, truyền thông…

Trên cơ sở đó, yêu cầu, định hướng và giải pháp phát huy vai trò của các hiệp hội, doanh nghiệp và cơ quan báo chí trong xây dựng, thực thi chính sách hiệu quả là đặc biệt quan trọng. Cải cách thể chế từ góc nhìn đa chiều đòi hỏi phải nhìn nhận vai trò của từng chủ thể một cách toàn diện và có tính tương tác. Trong hệ sinh thái đó, các hiệp hội đóng vai trò cầu nối giữa chính sách và thực tiễn, phản ánh kịp thời những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp và đề xuất các giải pháp thực tế với cơ quan quản lý Nhà nước; Doanh nghiệp, với tư cách là đối tượng chịu tác động trực tiếp từ chính sách, cần chủ động cung cấp các phản hồi về tính khả thi và hiệu quả của chính sách, nhất là trong quá trình hoàn thiện thể chế, sửa đổi đồng bộ nhiều văn bản quy phạm pháp luật; Các cơ quan quan báo chí đóng vai trò giám sát, phản biện chính sách và truyền tải những chủ trương, chính sách mới. Sự phối hợp chặt chẽ giữa ba bên không chỉ là yêu cầu khách quan, mà còn góp phần hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược của quốc gia.

Với tinh thần đó, dưới sự chỉ đạo của Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam tổ chức Diễn đàn “Vai trò của Hiệp hội, Doanh nghiệp và Cơ quan báo chí trong xây dựng và phản biện chính sách” với 3 mục tiêu trọng tâm.

Thứ nhất, nhận diện sâu sắc hơn về tư duy phát triển mới, những yêu cầu cấp bách của công cuộc cải cách thể chế và làm rõ vai trò kiến tạo của ba chủ thể.

Thứ hai, đánh giá khách quan thực trạng vai trò và trách nhiệm của các bên, từ đó đề xuất một mô hình “Tam giác phối hợp” trong việc giám sát, xây dựng và phản biện chính sách.

Thứ ba, nhận diện những vấn đề trọng tâm và cấp bách nhất cần sự phối hợp của các bên trong thời gian tới, bao gồm việc tháo gỡ các rào cản thể chế đang kìm hãm sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân; những bất cập nổi bật về chính sách đất đai, tín dụng, thuế, quy hoạch, thủ tục đầu tư và các giải pháp cho sự phát triển bền vững, minh bạch của thị trường bất động sản.

Các khách mời tham dự chương trình

Về phía các Đại biểu quốc hội, chuyên gia cao cấp:

- TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội.

- GS.TS. Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Kinh tế Tài chính của Quốc hội, Thành viên Hội đồng tư vấn chính sách của Thủ tướng Chính phủ, Phó Chủ tịch Hội đồng Giáo sư Nhà nước.

- ĐBQH Phan Đức Hiếu, Ủy viên Chuyên trách Ủy ban Kinh tế Tài chính của Quốc hội.

Về phía Hiệp hội Bất động sản Việt Nam:

- TS. Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội.

- Nhà báo Phạm Nguyễn Toan, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, Tổng Biên tập Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam.

Về phía Ban Tổ chức:

- Ông Bùi Văn Doanh, Viện trưởng Viện nghiên cứu Bất động sản Việt Nam, nguyên Tổng Biên tập Báo Xây dựng, nguyên Tổng Biên tập Tuần Tin tức, TTXVN.

- Nhà báo Nguyễn Thành Công, Phó Tổng biên tập Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam.

- Nhà báo Trần Minh Huệ, Phó Tổng biên tập Tạp chí điện tử Bất động sản Việt Nam.

- PGS.TS. Doãn Hồng Nhung, Phó Trưởng Ban Pháp chế, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam

Về phía các Hiệp hội:

- Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội các Nhà thầu Xây dựng Việt Nam, Chủ tịch GP.Invest

- Bà Bùi Thu Oanh, Trưởng Ban Công tác Hội viên, Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam.

Về phía các doanh nghiệp: Tham dự trực tiếp có đại diện Tập đoàn Ecopark, Tập đoàn Sunshine, Tập đoàn Lã Vọng, Văn Phú Invest… Tham dự qua kênh trực tuyến có ông Nguyễn Ngọc Tân, Phó Tổng giám đốc CTCP Đầu tư và Xây dựng Phúc Khang và đại diện các doanh nghiệp.

TS. Nguyễn Văn Khôi, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội phát biểu khai mạc và đề dẫn Diễn đàn

Đất nước ta đang bước vào một giai đoạn hết sức đặc biệt, đó là kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc với mục tiêu đạt mức tăng trưởng 2 con số từ năm 2026 và trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.

Để thực hiện mục tiêu này, thời gian qua, Bộ Chính trị đã ban hành “bộ tứ trụ cột” gồm 4 nghị quyết quan trọng. Một là Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Hai là Nghị quyết 59-NQ/TW về hội nhập quốc tế trong tình hình mới. Ba là Nghị quyết số 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới. Thứ tư là Nghị quyết 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân.

Điều này cho thấy quyết tâm cao độ của Đảng, Nhà nước trong việc đưa đất nước tăng trưởng bứt phá, phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới. Ngoài ra, cũng cho thấy việc đổi mới tư duy kịp thời trong việc xác định kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất đối với tăng trưởng, đội quân tiên phong trên mọi mặt trận.

Trên cơ sở đó, việc xác định vai trò của Hiệp hội trong góp ý và phản biện chính sách rất quan trọng. Thực tế, Hiệp hội, doanh nghiệp và báo chí đã thường xuyên thực hiện công tác này, nhất là trong 3 năm qua khi góp ý sửa đổi 3 bộ luật quan trọng của thị trường bất động sản: Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh bất động sản 2023. Trong đó, những góp ý của Hiệp hội cũng đã được Chính phủ ghi nhận, Quốc hội thông qua, ban hành và đồng thời có hiệu lực từ 1/8/2024. Ngay sau khi có các Luật, các thông tư, nghị định hướng dẫn cũng được gấp rút xây dựng và ban hành.

Khi được triển khai, những cơ chế pháp luật này đã đem lại nhiều tín hiệu tích cực cho thị trường. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bất cập nên Chính phủ, các bộ, ngành hiện vẫn tiếp tục lấy ý kiến góp ý các vấn đề. Trong bối cảnh như vậy, rất cần có sự hợp tác giữa các chuyên gia, nhà khoa học, Hiệp hội để tham vấn cho Chính phủ nhằm góp ý để hoàn thiện chính sách.

Theo đó, có 4 vấn đề tôi muốn chia sẻ: Thứ nhất, tiếp tục tham vấn cho Chính phủ, Quốc hội trong việc sửa đổi, điều chỉnh, ban hành cơ chế chính sách xác thực với thực tế đảm bảo cho việc phát triển doanh nghiệp, đặc biệt là kinh tế tư nhân.

Thứ hai, lan tỏa các chủ trương chính sách, nghị quyết của Đảng, Nhà nước, pháp luật tới cộng đồng để hiểu đúng và thực hiện đúng.

Thứ ba, phản ánh, nêu gương những điển hình thực hiện tốt các nghị quyết, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trong thực thi chính sách liên quan đến bất động sản.

Thứ tư, phản ánh những bất cập khó khăn trong thị trường bất động sản; thông qua đó để góp ý, phản biện cơ chế chính sách sao cho ngày một hoàn thiện hơn.

Trong các nghị quyết của Bộ Chính trị vừa qua, ta có thể thấy đã có sự đổi mới tư duy mạnh mẽ, mang tính cách mạng, chuyển mạnh từ tư duy quản lý sang tư duy kiến tạo phát triển.

Trong bối cảnh đó, vai trò của cộng đồng doanh nghiệp và hiệp hội với vai trò cầu nối có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Các doanh nghiệp, nhất là lực lượng pháp chế doanh nghiệp và các cơ quan báo chí truyền thông cần tham gia tích cực, đầy đủ, đóng góp ý kiến với các chính sách của Chính phủ.

Thời gian qua, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam cũng đã thiết lập cơ chế sau khi Luật được ban hành, sẽ xây dựng đề án truyền thông và tuyên truyền pháp luật. Đây là việc làm rất thiết thực. Đồng thời, Hiệp hội cũng đã phối hợp tổ chức nhiều tọa đàm và nhận được những ý kiến phản biện từ các chuyên gia, nhà khoa học để góp phần hoàn thiện hơn các chủ trương chính sách đề ra.

Diễn đàn hôm nay là dịp để chúng ta cùng chia sẻ, trao đổi, đề xuất các giải pháp nhằm đóng góp vào sự hiệu quả của công tác xây dựng và phản biện chính sách, cải cách thể chế để phát triển đất nước; kết nối trí tuệ sáng tạo của các doanh nghiệp, cơ quan báo chí, chuyên gia, nhà khoa học; từ đó, tạo nên cơ chế đối thoại đa chiều góp phần đồng hành cùng Chính phủ trong công cuộc phát triển đất nước.

Tôi tin tưởng rằng, với sự tham gia tích cực của các chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp, cơ quan báo chí và truyền thông, chúng ta sẽ cùng nhau nhận diện rõ hơn các vấn đề thực tiễn và đề ra những giải pháp, cơ chế phối hợp phù hợp, qua đó đóng góp thiết thực vào công tác hoàn thiện thể chế.

ĐBQH Phan Đức Hiếu, Ủy viên chuyên trách Ủy ban Kinh tế Tài chính của Quốc hội trình bày tham luận "Nghị quyết 68 và 198 về phát triển kinh tế tư nhân: Tinh thần, lưu ý cho doanh nghiệp và cơ quan báo chí"

Tôi cho rằng các cơ quan báo chí, các nhà báo, phóng viên nếu mong muốn khẳng định mình thì có lẽ không có cách nào khác ngoài việc phải hiểu rõ, trăn trở với vấn đề muốn truyền tải, mà cụ thể tại nội dung tôi muốn chia sẻ hôm nay là hiểu về Nghị quyết 68. Vì vậy tôi sẽ trình bày tinh thần, lưu ý của Nghị quyết 68 đối với hoạt động của cơ quan báo chí.

Tinh thần của Nghị quyết 68 là tăng sự bảo vệ, cắt giảm phiền hà và khơi thông nguồn lực.

Hiện doanh nghiệp đang phải chịu chi phí thủ tục hành chính, thuế phí, lệ phí, chi phí đầu tư, chi phí cơ hội và những chi phí không chính thức khác. Như vậy, luật pháp không chỉ tạo ra thủ tục hành chính mà còn tạo ra thêm chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp.

Do đó đầu tiên, tinh thần của Nghị quyết 68 là giảm phiền hà và chi phí tuân thủ, chứ không chỉ cắt giảm thủ tục hành chính. Nghị quyết lần này đặt ra mục tiêu cụ thể: cắt giảm ít nhất 30% thủ tục hành chính và điều kiện kinh doanh trong từng lĩnh vực. Đáng chú ý, không chỉ cắt giảm thủ tục hành chính, Nghị quyết 68 còn nhấn mạnh "cắt giảm thủ tục tuân thủ". Nếu chỉ nói chung chung như giảm từ 10 xuống 7 thủ tục mà không nhìn vào chất lượng và hiệu quả cải cách, thì rất dễ bị qua mặt. Báo chí cần phải hiểu và phân tích thấu đáo.

Thứ hai là tăng sự bảo vệ, có nghĩa là bảo đảm các nguyên tắc khi xử lý sai phạm, vụ việc về dân sự kinh tế. Nghị quyết 68 đã nêu rất rõ, khi vấn đề còn chưa rõ ràng, thì ưu tiên áp dụng các biện pháp về dân sự, kinh tế, hành chính trước.

Một trong những rủi ro lớn nhất mà doanh nghiệp lo sợ là tính không rõ ràng trong áp dụng pháp luật. Khi một hành vi vi phạm không được phân định rõ giữa xử lý hành chính, dân sự hay hình sự, doanh nghiệp có thể bị rơi vào tình trạng bất an, thậm chí đóng băng mọi hoạt động. Do đó, Nghị quyết 68 khẳng định, trong trường hợp chưa rõ ràng, ưu tiên áp dụng biện pháp xử lý hành chính, dân sự, thay vì xử lý hình sự.

Đặc biệt, Nghị quyết 68 cũng yêu cầu phân biệt rõ giữa tài sản, quyền, nghĩa vụ của doanh nghiệp, của cá nhân những người quản lý trong doanh nghiệp. Đây là điểm rất đáng lưu ý đối với báo chí. Khi phản ánh một vụ việc, nếu không tách bạch giữa lỗi của cá nhân quản lý và hoạt động của doanh nghiệp thì rất dễ gây tổn hại cho cả doanh nghiệp và người lao động của họ. Nghị quyết yêu cầu xử lý rành mạch: vi phạm cá nhân là cá nhân; còn tài sản, hoạt động của doanh nghiệp phải được bảo vệ để duy trì ổn định và lòng tin thị trường.

Thứ ba, khơi thông các nguồn lực cho doanh nghiệp, bao gồm tiếp cận vốn, đất đai và tháo gỡ vướng mắc trong các dự án đầu tư. Nhưng không dừng ở đó, Nghị quyết 68 còn yêu cầu nâng cao hiệu quả thực thi, minh bạch hóa quy trình xử lý, có cơ chế hậu kiểm hiệu quả thay cho tiền kiểm rườm rà, tạo không gian chủ động cho doanh nghiệp.

Từ ba tinh thần đó, có thể thấy, các cơ quan báo chí có định hướng chuyên sâu cần đảm nhận vai trò phản biện. Để nghị quyết đi vào thực tế, phải có chính sách phù hợp và những tiếng nói phản biện xã hội. Báo chí cần đặt câu hỏi: Sau khi ban hành từ tháng 5 đến nay, Nghị quyết 68 đã đi vào cuộc sống đến đâu, chính sách gì đã đi vào cuộc sống người dân?

Để Nghị quyết 68 đi vào cuộc sống thì phải chỉnh sửa các luật, nghị định, thông tư; Nghị quyết hiện nay chưa có cơ chế áp dụng trực tiếp. Do đó, để nhanh chóng đưa Nghị quyết 68 đi vào cuộc sống, Quốc hội giai đoạn vừa qua đã xem xét, thông qua một số bộ luật tại Kỳ họp thứ 9, trước khi ra đời Nghị quyết 68.

Chủ tịch Quốc hội, Quốc hội đã yêu cầu thể chế hóa ngay những nội dung tại Nghị quyết 68 có thể thể chế hóa được sớm trong các Luật mà Chính phủ trình. Và rất mừng là rất nhiều luật đã được sửa đổi như Luật số 90/2025/QH15 sửa đổi 8 luật thuộc lĩnh vực tài chính, đấu thầu, đầu tư. Tuy nhiên, kỳ họp thứ 9 của Quốc hội vừa qua chỉ thông qua được 34 Luật, chứ chưa thể sửa đổi ngay được tất cả để thể chế hóa Nghị quyết 68.

Vậy làm thế nào để Nghị quyết 68 đi vào cuộc sống thực tế?

Thực tế, Chính phủ đã nhanh chóng dự thảo ngay Nghị quyết 198 chỉ trong 12 ngày, để thể chế hóa ngay một số nội dung của Nghị quyết 68. Tôi hay ví von, Nghị quyết 198 là một minh chứng cho thấy - đây là cách nhanh nhất để giải quyết câu chuyện "nghị quyết chờ sửa luật".

Nên có thể nói đó là kết quả bước đầu của Nghị quyết 68, rất khẩn trương, rất tích cực và đã có kết quả. Nếu không có 2 hành động cụ thể như trên là sửa nhiều luật và ban hành Nghị quyết 198 thì Nghị quyết 68 vẫn đang tuyên truyền ở mức chủ trương.

Về một số nội dung cơ bản của Nghị quyết 198, tôi xin tóm gọn một số ý nổi bật, trọng tâm. Một là thanh tra hoặc kiểm tra không quá 1 lần/doanh nghiệp/năm. Nếu thanh tra thì không kiểm tra và ngược lại.

Hai là hỗ trợ 2% lãi suất với những dự án xanh, tuần hoàn, ESG.

Ba là miễn 3 năm thuế TNDN cho doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Bốn là bình quân 20ha/khu-cụm công nghiệp hoặc 5% tổng diện tích khu-cụm công nghiệp dành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa thì hỗ trợ ít nhất 30% tiền thuê đất trong 5 năm.

Năm là miễn phí nền tảng số, phần mềm kế toán cho doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ.

Sáu là đặt hàng, đấu thầu sẽ hạn chế hơn. Thay vào đó là chỉ định thầu với nhưng dự án quan trọng, trọng điểm, chiến lược.

Bảy là gói xây lắp, mua hàng dưới 20 tỷ đồng thì sẽ ưu tiên dành riêng doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Tám là nếu doanh nghiệp chủ động khắc phục hậu quả tốt thì sẽ được căn cứ xem xét không khởi tố.

Về một số lưu ý, tôi muốn nhấn mạnh rằng, chỉ khi nào việc thực thi Nghị quyết 68 mạnh mẽ, kịp thời, có kết quả thì khi đó chúng ta mới có thể ghi nhận và tuyên dương. Các kết quả ở đây là việc ban hành các văn bản và việc thi hành thực thi văn bản hiệu quả, thực chất của các cơ quan. Tức là kết quả không chỉ là hoàn thành chỉ tiêu mà phải để ý vào chất lượng.

Nhưng tôi cũng muốn nhấn mạnh rằng, công việc để thực hiện Nghị quyết 68 sẽ còn nhiều, còn thách thức.

Đối với Hiệp hội, ý kiến, phát hiện, phản biện của cộng đồng doanh nghiệp về bất cập thể chế là rất quan trọng. Làm thế nào để cơ quan có thẩm quyền biết được đâu là những vướng mắc thực sự chứ không phải vướng mắc râu ria để có sự điều chỉnh chính sách và ai làm được việc này? Theo tôi, không ai khác ngoài Hiệp hội đại diện cho cộng đồng doanh nghiệp. Chính vì vậy, tôi nhấn mạnh đến vai trò của Hiệp hội - đại diện của các doanh nghiệp, bên cạnh vai trò của từng doanh nghiệp.

Đối với nhà báo, cần bám sát tinh thần của Nghị quyết, đặc biệt tập trung vào những điểm mới, trọng tâm, trọng điểm. Cùng với đó, cần phản ánh chính xác, kịp thời kết quả cả tích cực và khó khăn, thách thức trong triển khai thi hành Nghị quyết. Tiếp đó là khi phản ánh thông tin phải hướng tới đưa ra giải pháp cụ thể.

Đối với doanh nghiệp, cần phải hiểu rõ cơ hội bứt phá vươn lên của doanh nghiệp, đồng thời với nguy cơ lớn về đào thải. Vì vậy, không có cách nào khác, các doanh nghiệp phải nâng cao năng lực, chuyên nghiệp hoá sản phẩm.

Tọa đàm mở "Mô hình tam giác phối hợp Hiệp hội - Doanh nghiệp - Báo chí: Tham gia có trách nhiệm - Kết nối dữ liệu - Truyền thông hiệu quả"

Nhà báo Phạm Nguyễn Toan: Nhiệm vụ quan trọng nhất của các hiệp hội là góp ý, phản biện chính sách. Tuy nhiên, trên thực tế thực hiện cũng còn không ít bất cập.

Trong đó, hoạt động thực tiễn của doanh nghiệp là cơ sở, nền tảng của tiếng nói góp ý, phản biện và lẽ ra đây là những đối tượng lo lắng nhất về chính sách, thực thi chính sách. Nhưng khi được đề nghị góp ý thì lại không nhiều doanh nghiệp có sự phản hồi thông tin, nhất là phản hồi đối với các cơ quan quản lý. Đây là rào cản lớn cho hiệp hội trong việc xây dựng nội dung góp ý, phản biện chính sách. Vậy tại sao doanh nghiệp không muốn lên tiếng? Xin hỏi TS. Nguyễn Sĩ Dũng, cần cơ chế nào để doanh nghiệp dám lên tiếng phản biện chính sách?

TS. Nguyễn Sĩ Dũng: Về vấn đề này, tôi xin chỉ ra 4 nguyên nhân.

Thứ nhất, kỹ thuật, kỹ năng tham vấn công chúng của chúng ta còn hạn chế. Chúng ta soạn thảo luật để gửi đi xin ý kiến. Tôi cho rằng, khi lấy ý kiến, chúng ta cần chỉ rõ chính sách này là gì, cần có sự cụ thể hóa mới có thể dễ dàng thực hiện lấy ý kiến. Nếu chỉ gửi đi toàn bộ dự thảo luật, sẽ rất khó để xin ý kiến.

Thứ hai, một chính sách nếu không tranh luận kỹ thì sẽ không thể làm rõ được tác động của chính sách, song đây là điều chúng ta chưa làm được. Nếu không tranh luận rộng rãi về tác động của chính sách trước khi ban hành, sẽ không làm rõ được việc các cá nhân, tổ chức được gì hay mất gì.

Thứ ba là bất cập về sự trưởng thành của các doanh nghiệp. Chúng ta vẫn hay gặp phải tình trạng "nước đến chân mới nhảy", tức là các doanh nghiệp sẽ chỉ lên tiếng khi động đến quyền lợi cá nhân, chứ thiếu sự chủ động. Do đó, tôi cho rằng, các doanh nghiệp cần nâng cao nhận thức, trưởng thành hơn trong văn hóa góp ý, phản biện.

Thứ tư, thực chất năng lực phản biện chính sách của doanh nghiệp còn hạn chế. Nếu không làm rõ được tác động đến lợi ích của mình, họ sẽ không có ý kiến. Còn về sâu xa, doanh nghiệp chưa thực sự có đầy đủ năng lực.

Tôi cho rằng, năng lực nghiên cứu phản biện chính sách là một nhiệm vụ quan trọng của các hiệp hội. Vì thế, các hiệp hội cần nâng cao năng lực này, để bổ trợ thêm cho doanh nghiệp.

Như vậy, có thể thấy, vai trò của hiệp hội doanh nghiệp là cực kỳ quan trọng, không chỉ có năng lực nghiên cứu mà hiệp hội còn có tính chính danh. Bởi thế, việc vận động chính sách nên là các hiệp hội lên tiếng chứ không nên qua doanh nghiệp để tránh sự xung đột lợi ích.

Nhà báo Phạm Nguyễn Toan: Chúng tôi luôn nhận thức rất rõ vai trò phản biện đối với các vấn đề chính sách. Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA) có Viện Nghiên cứu Bất động sản Việt Nam (VIRES) để thực hiện các công trình nghiên cứu, đánh giá thị trường, chính sách; đồng thời cũng có Ban Pháp chế, chịu trách nhiệm nghiên cứu đánh giá, phản biện, làm sao có những kiến nghị hợp lý, hài hoà lợi ích của các bên.

Trong quá trình góp ý xây dựng và sửa đổi Luật Đất đai, VNREA đã gửi hàng trăm kiến nghị, góp ý cụ thể, xuất phát từ thực tiễn hoạt động của doanh nghiệp và nhu cầu phát triển thị trường. Tuy nhiên, chúng tôi cảm thấy vẫn thiếu một cơ chế phản hồi minh bạch để biết được các nội dung kiến nghị đó được tiếp thu đến đâu, hay vì sao chưa được tiếp thu. Xin hỏi quan điểm của ĐBQH Phan Đức Hiếu về vấn đề này?

ĐBQH Phan Đức Hiếu: Nghị quyết 68 đã nêu rõ cơ chế tiếp thu và giải trình kiến nghị của các hiệp hội doanh nghiệp. Tôi thấy Bộ Tư pháp đã có trang giải đáp pháp luật, và kỳ vọng trong thời gian tới sẽ có sự tương tác hiệu quả hơn giữa các bên. Trong môi trường lý tưởng, khi mọi người cùng lắng nghe nhau thì mọi việc sẽ thuận lợi hơn.

Nhưng trong bối cảnh hiện nay, tôi cho rằng cần nâng cao năng lực của người kiến nghị. Nhiều khi tôi nhận được kiến nghị nhưng không chỉ rõ bất cập nằm ở đâu, cụ thể ra sao. Bên cạnh đó, có những kiến nghị chưa đủ sức thuyết phục. Chúng tôi rất mong muốn khi nêu vấn đề kiến nghị cần cụ thể, rõ ràng, có cơ sở thì mới dễ tiếp thu và kiến nghị cũng cần đi kèm giải pháp.

GS. TS. Hoàng Văn Cường: Chúng ta đều biết, mục tiêu của chính sách hay pháp luật là điều chỉnh hành vi của doanh nghiệp. Có hai cách tiếp cận chính: Một là, khuyến khích doanh nghiệp đi đúng định hướng của Nhà nước, để làm được điều này, bản thân doanh nghiệp phải hiểu rất rõ chính sách, từ đó vận dụng đúng, tránh sai sót. Hai là, trong trường hợp không điều chỉnh được, thì buộc phải áp dụng biện pháp cấm.

Tuy nhiên, hiện nay chúng ta phải loại bỏ tư duy "không quản được thì cấm", thay vào đó phải điều chỉnh làm sao để doanh nghiệp tuân thủ và làm tốt. Nếu doanh nghiệp không đủ năng lực để đón nhận, thực thi, thì dù chính sách ban hành tốt đến đâu, hành vi doanh nghiệp vẫn có thể đi lệch mục tiêu quản lý, dẫn đến việc doanh nghiệp cảm thấy nặng nề khi thực thi chính sách.

Do đó, để chính sách đi vào cuộc sống, chính doanh nghiệp cần hiểu rõ và chủ động thích ứng. Vậy, muốn doanh nghiệp hiểu được thì có 2 yếu tố. Một là doanh nghiệp đủ năng lực để tự hiểu được các chính sách và thực thi đúng. Hai là nếu doanh nghiệp chưa hiểu, các Hiệp hội ngành nghề phải phát huy vai trò của mình, phải nghiên cứu, giải thích, truyền đạt chính sách để giúp doanh nghiệp hiểu chính sách. Khi Hiệp hội làm tốt được vai trò này sẽ giúp chính sách đi vào cuộc sống, thông qua đó nâng cao năng lực thực thi của doanh nghiệp, đồng thời cũng tạo ra sự phản hồi có trách nhiệm từ cộng đồng doanh nghiệp về xây dựng chính sách tới cơ quan quản lý.

Tôi cho rằng, doanh nghiệp không nên và cũng không được can thiệp hay chi phối việc xây dựng chính sách. Nhưng doanh nghiệp hoàn toàn có quyền phản ánh những vướng mắc khi thực thi để các cơ quan chức năng có cơ sở điều chỉnh. Đây chính là cách cung cấp thông tin, bằng chứng để nhận diện chính sách nào đang phát huy hiệu quả và chính sách nào cần sửa đổi.

Truyền thông và báo chí cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đưa ra các bằng chứng khách quan, trung thực, tránh đưa tin sai lệch hay cường điệu. Chẳng hạn như ảnh hưởng thực tế đến doanh nghiệp chỉ ở mức độ nhỏ nhưng lại phản ánh như một khủng hoảng lớn.

Chính các hiệp hội cũng có nhiều cơ hội để tham gia góp ý chính sách, phản biện xây dựng. Tiếng nói của hiệp hội không chỉ tổng hợp thông tin từ thực tiễn mà còn tạo thành cầu nối hiệu quả giữa doanh nghiệp và nhà nước.

Các hiệp hội cần lưu ý doanh nghiệp muốn được lắng nghe thì phải góp ý đúng lúc, đúng chỗ, đúng trọng tâm. Có những trường hợp, lẽ ra hội nghị đang thảo luận về vấn đề A thì doanh nghiệp lại kiến nghị vấn đề B. Như vậy rất khó để được tiếp thu một cách hiệu quả.

Thực tế, hiệp hội có vai trò rất lớn trong việc tiếp cận các hội nghị, hội thảo, đóng góp ý kiến phản biện cho chính sách. Ở nhiều sự kiện quan trọng, kể cả hội nghị có sự tham gia của Thủ tướng, các hiệp hội đều được mời dự. Điều đó cho thấy, hiệp hội luôn là đối tượng được cơ quan nhà nước lắng nghe, vì vậy tiếng nói của hiệp hội rất quan trọng.

Bên cạnh đó, các hiệp hội còn có thể truyền tải thông điệp thông qua các diễn đàn báo chí - truyền thông. Nhưng để hiệu quả, báo chí cũng phải "tìm đúng điểm rơi", chọn đúng thời điểm, nội dung phù hợp để phản ánh, góp ý chính sách một cách xác đáng.

Cuối cùng, để tiếng nói hiệp hội có trọng lượng và khách quan, vai trò của hiệp hội không chỉ là cầu nối truyền tải ý kiến, mà còn là cơ quan giám sát hai chiều.

Thứ nhất là giám sát thành viên: khi pháp luật được ban hành, cần theo dõi việc doanh nghiệp có thực hiện đúng hay không. Có trường hợp doanh nghiệp hiểu luật nhưng vẫn không tuân thủ, thì hiệp hội cần có nguyên tắc xử lý rõ ràng, thậm chí có nơi đã áp dụng hình thức khai trừ thành viên vi phạm.

Thứ hai là giám sát ngược lại các cơ quan thực thi: xem họ có triển khai đúng và đủ theo các quy định hay không.

Chính hai chiều giám sát này sẽ giúp tiếng nói của hiệp hội trở nên có trọng lượng, có cơ sở và đáng tin cậy hơn trong quá trình góp ý, phản biện chính sách.

TS. Nguyễn Văn Khôi: Tôi muốn chia sẻ về sự phản hồi của cơ quan nhà nước đối với những ý kiến của Hiệp hội. Sau khi Hiệp hội chúng tôi có ý kiến, thì việc các Bộ, ngành, cơ quan, thành viên của Chính phủ tiếp thu như thế nào và sự phản hồi lại Hiệp hội là tương đối hạn chế.

Tôi đã dự rất nhiều cuộc họp của Chính phủ và đều có phát biểu với vai trò của Hiệp hội. Ý kiến ngắn gọn và rõ ràng, đi kèm với các đề xuất giải pháp. Bên cạnh đó là rất nhiều văn bản gửi đến Chính phủ, các bộ, ngành góp ý về Nghị quyết 171, Nghị quyết 201…

Trong nhiệm kỳ này, Quốc hội, Chính phủ cũng đánh giá rất cao vai trò của Hiệp hội. Thế nhưng, việc phản hồi lại những ý kiến của Hiệp hội chưa thực sự được đảm bảo. Tôi muốn nhấn mạnh rằng, câu chuyện tiếp thu và phản hồi là rất quan trọng. 

Theo tôi, các bộ ngành cần đi sâu vào thực tiễn và cần lắng nghe ý kiến của các hiệp hội. Chúng tôi nhận thức rõ trách nhiệm của hiệp hội. Khi xây dựng 3 luật quan trọng của thị trường bất động sản, bộ phận pháp chế của VNREA đã ngồi lại với bộ phận pháp chế doanh nghiệp để bàn bạc góp ý, phản biện chính sách. Ngoài ra, chúng tôi cũng áp dụng hình thức tổ chức các diễn đàn, tọa đàm, qua đó tiếp thu hiệu quả ý kiến của các nhà khoa học, chuyên gia. Từ đó, cụ thể hóa các ý kiến này thành kiến nghị sửa đổi các điều khoản.

Hôm nay, trong phạm vi Diễn đàn giữa 3 bên gồm hiệp hội, doanh nghiệp và cơ quan báo chí, chúng tôi cũng rất mong sẽ có sự chỉ đạo của Chính phủ đối với cơ quan bộ ngành liên quan; đồng thời các chuyên gia, nhà khoa học cũng có ý kiến để các bộ ngành đi sâu vào thực tiễn và có phản hồi để góp phần vào việc xây dựng, phản biện chính sách hiệu quả.

Nhà báo Phạm Nguyễn Toan: Xin được hỏi ông Nguyễn Quốc Hiệp, cần có cơ chế nào để doanh nghiệp mạnh dạn lên tiếng?

Ông Nguyễn Quốc Hiệp: Trước tiên, tôi cho rằng đây là diễn đàn rất hay, thú vị mà ít ai đề cấp từ trước đến nay. Trong bối cảnh chúng ta đang hoàn thiện hệ thống luật pháp để thể chế hóa các Nghị quyết, nổi bật là Nghị quyết 66 về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật và Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân thì vai trò của báo chí trong việc tuyên truyền và cổ vũ là rất cần thiết.

Tuy nhiên, tôi nhận thấy có một tình trạng là không có doanh nghiệp nào dám phát biểu, lên tiếng. Kể cả những doanh nghiệp tên tuổi, quy mô lớn cũng không dám lên tiếng, không dám đề cập những vấn đề cốt lõi.

Doanh nghiệp của tôi chỉ tầm trung, nhưng những vấn đề về bất động sản, xây dựng thì tôi đều lên tiếng. Bởi tôi nhận thấy rằng, nếu mình không lên tiếng, không phản ánh thì các cơ quan trung ương, chính quyền làm sao biết được.

Ví dụ như vấn đề thanh tra, kiểm tra, Nghị quyết 68 đưa ra quy định một năm chỉ thanh kiểm tra 1 lần đối với 1 doanh nghiệp. Tuy nhiên, tôi muốn biết cơ quan nào sẽ điều phối việc thanh tra, kiểm tra.

Vì vậy, tại Diễn đàn hôm nay, tôi mong 2 ĐBQH ghi nhận vấn đề này và có kiến nghị. Bởi đây là vấn đề khiến nhiều doanh nghiệp bức xúc. Có thời điểm, doanh nghiệp chúng tôi phải tiếp 4 đoàn thanh kiểm tra. Để thể chế hóa Nghị quyết 66, Nghị quyết 68, rất mong các cơ quan báo chí hỗ trợ các doanh nghiệp trong những vướng mắc như thế này.

Doanh nghiệp hay Hiệp hội bên cạnh gửi công văn đến Chính phủ, thì để công văn đó đến được với cộng đồng, giúp cho Quốc hội, Chính phủ thấy được tầm quan trọng của vấn đề thì cần có vai trò của báo chí. Tôi cho vai trò của báo chí trong phản biện chính sách là vô cùng quan trọng.

Tôi có mấy năm làm phóng viên chiến trường, thế nên tôi cũng thường phản biện và phản biện một cách chặt chẽ. Nên tôi cũng xin phép nói thẳng là một số báo phản biện rất sâu sắc, nhưng một số báo phản biện chưa chính xác, chưa nhìn ra vấn đề, chưa sâu sát. Nên để báo chí có tiếng nói trọng lượng, tôi rất mong các báo phản biện cần trọng tâm.

Cá nhân tôi, tôi cho rằng, không có truyền thông thì không thể truyền tải được các phản biện chính sách, ý kiến của các doanh nghiệp. Nhưng cũng mong báo chí có tiếng nói để các doanh nghiệp, Hiệp hội mạnh dạn hơn trong việc góp ý, giãi bày vấn đề. Bởi các doanh nghiệp hiện này chủ yếu chỉ chia sẻ vấn đề với nhau nhưng thường không đưa ra những phát ngôn chính thức.

Tôi cho rằng, việc phối hợp giữa báo chí, hiệp hội với doanh nghiệp cần phải làm sao cho thật sự hài hoà.

Tôi được biết, sắp tới sẽ có sự điều chỉnh 3 luật, trong đó có Luật Đất đai. Tôi luôn trăn trở một câu hỏi tại sao luật vừa ban hành đã phải sửa. Ví dụ như Nghị định 102 về định giá đất vừa ban hành tháng 2/2024 nay đã phải sửa. Có thể thấy, quy trình ban hành văn bản của chúng ta đang có những bất cập.

Nếu quy trình ban hành văn bản pháp luật cho phép các doanh nghiệp được tham gia ý kiến và có cơ quan lắng nghe, thì sẽ rất hữu ích cho việc xây dựng cơ chế chính sách. Tôi rất mong muốn có sự thay đổi quy trình, rằng trước khi ban hành văn bản thì phải có đối tượng chịu tác động trực tiếp được tham gia ý kiến, phản biện. Như vậy sẽ tránh được việc phải sửa đi sửa lại văn bản nhiều lần, chỉ sau thời gian ngắn.

Để phản biện chính sách hiệu quả, rất cần vai trò của các cơ quan báo chí truyền thông làm sao để cơ quan xây dựng và phê duyệt chính sách hiểu những bất cập tồn tại trong văn bản. Tôi cho rằng, chỉ những người làm thực tế mới biết được những vướng mắc trong quá trình thực hiện.

Đơn cử như Nghị quyết 68 đặt ra mục tiêu cắt giảm 30% thủ tục hành chính, nhưng thực tế hiện giờ khiến chúng tôi lo ngại là không những thấy chưa giảm được, mà còn có dấu hiệu kéo dài hơn.

Chúng tôi từng triển khai một dự án trước đây, thời gian định giá đất xử lý từ cấp chuyên viên đến lãnh đạo hội đồng định giá chỉ mất khoảng 2 tháng. Nhưng hiện tại, mất đến 2 năm mà vẫn chưa hoàn tất thủ tục hành chính định giá đất này. Chúng tôi rất mong có một cơ chế tháo gỡ kịp thời. Và rất cần sự tham gia mạnh mẽ của báo chí để lên tiếng, phản ánh những vướng mắc cụ thể như thế này. Có như vậy mới tạo ra được thay đổi, giúp cơ chế trở nên thông thoáng hơn, thực sự hỗ trợ cho doanh nghiệp.

Nhà báo Phạm Nguyễn Toan: Về cơ bản, ở cấp Trung ương, từ Đảng, Quốc hội, Chính phủ - tinh thần cầu thị đang thể hiện rất rõ và rất cao. Tuy nhiên, càng xuống đến cấp địa phương thì tinh thần ấy dường như lại giảm dần. Chúng tôi kỳ vọng rằng, các cấp cơ sở cũng sẽ "nóng" lên cùng với Trung ương, để tạo nên sự đồng bộ và hiệu quả trong quá trình thực thi chính sách.

Tôi cũng xin đặt câu hỏi tới Nhà báo Thu Hiền, Tạp chí Kinh tế và Tài chính: Mô hình "tam giác phối hợp" giữa doanh nghiệp, báo chí và hiệp hội, theo chị, có khả thi hay không? Trong tam giác này, vai trò của báo chí nên được xác định như thế nào? Và hiện nay, báo chí đang thực hiện tốt nhất vai trò nào trong mối quan hệ đó?

Nhà báo Thu Hiền - Tạp chí Kinh tế và Tài chính: Mô hình tam giác phối hợp giữa báo chí - doanh nghiệp - hiệp hội là một cách tiếp cận rất phù hợp trong bối cảnh hiện nay, khi vai trò của báo chí ngày càng được ghi nhận rõ nét. Hiệp hội đóng vai trò trung gian kết nối giữa doanh nghiệp với Nhà nước, còn cơ quan báo chí là kênh truyền tải thông tin và thúc đẩy sự minh bạch trong dòng chảy chính sách. Nếu mô hình tam giác này vận hành hiệu quả, sẽ góp phần cải thiện chất lượng phản biện, lan tỏa thông tin chính xác và thúc đẩy chính sách đi vào thực tiễn.

Trong mô hình đó, báo chí cần hoàn thiện ba vai trò song song: cung cấp thông tin, phản biện chính sách và kết nối dữ liệu đa chiều. Thời gian qua, báo chí đã làm khá tốt vai trò đưa tin và phản ánh, tuy nhiên vai trò kết nối dữ liệu vẫn còn hạn chế. Điều này đòi hỏi sự phối hợp sâu hơn với các cơ quan chức năng, các chuyên gia và hiệp hội để báo chí có đủ nền tảng dữ liệu vững chắc cho phân tích và phản biện.

Nhà báo Phạm Nguyễn Toan: Trong vai trò phản biện chính sách, báo chí không thể dừng lại ở việc đưa tin, mà cần phát triển theo hướng trở thành báo chí chuyên gia, báo chí dữ liệu, từ đó tiến tới báo chí giải pháp. Nếu chỉ công bố số liệu mà không đi kèm phân tích và kiến nghị chính sách thì chưa thể hoàn thành vai trò phản biện một cách thực chất.

Chúng tôi xác định, phóng viên phải được đào tạo để hiểu rõ vấn đề, nhưng đồng thời phải biết dựa vào đội ngũ chuyên gia và tri thức khoa học. Mỗi khi tiếp cận một vấn đề mới, tòa soạn đều tổ chức các buổi tập huấn chuyên đề, để đội ngũ phóng viên, biên tập viên được trang bị kiến thức nền và phương pháp tiếp cận bài bản trước khi tác nghiệp.

Muốn báo chí trở thành một tiếng nói có trọng lượng trong xã hội, đặc biệt là trong quá trình xây dựng và phản biện chính sách, thì không thể tách rời khỏi nền tảng khoa học. Báo chí không dừng lại ở phản ánh hiện tượng, mà còn đề xuất hướng giải quyết dựa trên dữ liệu, bằng chứng và phân tích chuyên sâu.

Muốn thực hiện tốt các vai trò trên, rất mong trong thời gian tới tiếp tục nhận được sự đồng hành của giới chuyên gia và phản hồi kịp thời từ phía cơ quan quản lý.

Nhà báo Phạm Nguyễn Toan: Xin hỏi ông Nguyễn Quốc Hiệp, ông đã từng làm báo, hiện làm chủ doanh nghiệp và cũng giữ vai trò Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam, ông có chia sẻ gì về tam giác truyền thông doanh nghiệp - hiệp hội - báo chí?

Ông Nguyễn Quốc Hiệp: Tôi cho rằng việc kết nối các chủ thể trong tam giác doanh nghiệp - hiệp hội - báo chí là rất quan trọng. Quốc hội, Chính phủ luôn cần kênh thông tin từ tam giác này, nhưng vấn đề là cách thức đưa thông tin như thế nào cho hiệu quả. Nếu chỉ dừng ở việc đưa tin văn bản thì sẽ khó tiếp cận. Cần tạo ra tiếng nói đồng thuận, tiếng nói chung có sức nặng và lan tỏa.

Tôi đồng tình rằng tiếng nói đồng thuận của nhiều cơ quan báo chí sẽ tạo ra hiệu quả phản biện chính sách mạnh mẽ hơn, và cần có người đứng ra tập hợp, kết nối. Đó có thể là một hiệp hội báo chí. Cũng phải thẳng thắn rằng, nếu thiếu vai trò của báo chí, thì nhiều doanh nghiệp và hiệp hội sẽ khó phát huy hết vai trò phản biện chính sách của mình.

Thực tế cho thấy, báo chí hiện vẫn ít đề cập đến một vấn đề rất quan trọng, đó là tâm lý sợ trách nhiệm trong bộ máy chính quyền, dẫn đến việc đùn đẩy, kéo dài thủ tục đối với doanh nghiệp. Tôi cho rằng báo chí cần phản biện mạnh mẽ hơn nữa về vấn đề này, để thấy rõ rằng nếu không chọn được cán bộ có năng lực, có trách nhiệm, thì khó có thể tháo gỡ các điểm nghẽn trong thực thi chính sách.

Ông Bùi Văn Doanh: TS. Nguyễn Văn Khôi đã chia sẻ, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam đã 3 lần có văn bản kiến nghị sửa đổi Nghị định 103. Nhưng tại sao vẫn cần sự tham gia của báo chí? Vì nếu báo chí đưa thông tin, phản ánh, thì các kiến nghị sẽ có trọng lượng và giá trị hơn.

Tất nhiên, như các chuyên gia đã phân tích, báo chí muốn phản ánh đúng, trúng thì phải hiểu vấn đề. Nhưng không phải nhà báo nào cũng có thể nắm được hết các khía cạnh chuyên môn, cũng không thể là chuyên gia trong mọi lĩnh vực. Vậy nên, vai trò chủ động cung cấp thông tin và kiến nghị đến Hiệp hội của doanh nghiệp là rất quan trọng.

Tuy nhiên, một thực tế đang diễn ra là không ít doanh nghiệp vẫn còn tâm lý e ngại, dè dặt trong việc bày tỏ quan điểm, góp ý chính sách.

Dù nhiều văn bản pháp luật quan trọng đang trong quá trình lấy ý kiến, từ các dự thảo nghị định đến các luật có tác động sâu rộng tới hoạt động sản xuất, kinh doanh nhưng tiếng nói từ cộng đồng doanh nghiệp vẫn còn hạn chế, thậm chí vắng bóng.

Trong bối cảnh đó, Hiệp hội Bất động sản Việt Nam đã chủ động đóng vai trò là cầu nối, là “người đại diện” đáng tin cậy của doanh nghiệp. Hiệp hội không chỉ lắng nghe, tổng hợp ý kiến, mà còn mạnh mẽ kiến nghị lên Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền, đảm bảo tiếng nói, nguyện vọng và thực tiễn hoạt động của doanh nghiệp được phản ánh trung thực, kịp thời trong quá trình xây dựng và hoàn thiện chính sách, pháp luật.

TS. Nguyễn Văn Khôi phát biểu kết luận Diễn đàn

Trước hết, tôi xin trân trọng cảm ơn các chuyên gia, nhà khoa học, các nhà báo, đại diện các doanh nghiệp đã tham gia và đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết, trách nhiệm tại Diễn đàn hôm nay.

Chúng tôi ghi nhận sâu sắc những góp ý quý báu về vai trò của Hiệp hội trong quá trình góp ý xây dựng và phản biện chính sách. Tuy nhiên, tôi cũng xin nhấn mạnh rằng, vai trò truyền thông chính sách thuộc về các cơ quan Nhà nước, không phải của Hiệp hội.

Hiệp hội có vai trò tham gia góp ý, phản biện chính sách, kiến nghị giải pháp để từ đó, cơ quan quản lý đưa ra các quyết định chính sách phù hợp với thực tiễn.

Hôm nay, Diễn đàn với nội dung “Vai trò của Hiệp hội, Doanh nghiệp và Cơ quan báo chí trong xây dựng và phản biện chính sách” rất có ý nghĩa, đặc biệt trong giai đoạn đất nước chuẩn bị bước vào kỷ nguyên mới, hướng tới mục tiêu tăng trưởng kinh tế 2 con số từ năm 2026, trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045. Để đạt được những mục tiêu này, tôi rất mong các cơ quan báo chí, các nhà báo lưu tâm những nội dung sau đây:

Thứ nhất, rất mong muốn các cơ quan báo chí truyền tải được thông điệp, rằng việc xây dựng chính sách pháp luật phải bám sát, căn cứ vào “bộ tứ trụ cột” gồm 4 nghị quyết quan trọng của Bộ Chính trị.

Hai là trong tổ chức thực hiện, kể cả xây dựng và thực thi chính sách phải gắn chặt chẽ với tư duy mà Tổng Bí thư đã nói đến nhiều lần. Đó là chuyển từ “tư duy quản lý” sang “tư duy kiến tạo phát triển”.

Ba là, trong các hội nghị, tọa đàm, diễn đàn… mong rằng các phóng viên, nhà báo mạnh mẽ hơn trong việc tiếp cận, phỏng vấn, chất vấn các cơ quan nhà nước.

Cuối cùng, xin cảm ơn các quý vị đã lắng nghe và mong rằng các chuyên gia, nhà khoa học sẽ tiếp tục đồng hành với Hiệp hội Bất động sản Việt Nam trong việc góp ý, phản biện các chính sách. Hy vọng các cơ quan báo chí sẽ tiếp tục là tiếng nói, đưa các kiến nghị của Hiệp hội đến gần hơn với các cơ quan quản lý Nhà nước./.

Tùng Dương